ogród rośliny

Nieproszony gość w ogrodzie: ćma bukszpanowa

(artykuł został zaktualizowany w kwietniu 2022)

Jest już co prawda zimno i myślimy raczej o ciepłym kocu i świecach, niż o ogrodzie, ale zachęcam do przejrzenia krzewów bukszpanu, jeśli jeszcze tego nie robiłyście.

Zajrzałam dziś do sąsiada i, mimo niesprzyjającej pogody, znalazłam radzące sobie świetnie gąsienice ćmy bukszpanowej. To niestety nie jest dobra wiadomość, bo ćma bukszpanowa to zdecydowanie nieproszony gość w naszych ogrodach.

ćma bukszpanowa- szkodnik zjadający bukszpan
Gąsienica ćmy bukszpanowej najwyraźniej nie boi się zimnej jesieni. Gdy widzisz coś takiego, zadbaj o ochronę krzewów. (Wybaczcie słabą jakość zdjęcia- robiłam telefonem przez płot 😉 )

Skąd się wzięła?

Dotarła do nas z Azji, korzystając zapewne z tego, że klimat robi się łagodniejszy. Na dodatek nie ma u nas naturalnych wrogów, więc nikt jej nie przeszkadza.

Co robi?

Łatwo się domyślić: zżera liście… Gąsienice tego motyla gustują wyłącznie w bukszpanach. Jeśli przegapimy moment “infekcji”, możemy się spodziewać smętnego suchego krzaczka zamiast pięknej zielonej kulki. Gąsienice pojawiają się masowo i bardzo szybko atakują całe krzewy. Warto zajrzeć do środka- często na pierwszy rzut oka wszystko wydaje się w porządku, a tymczasem głębiej położone gałązki zamieniają się już w gąsienicową stołówkę.

krzew bukszpanu porażony przez ćmę bukszpanową
Jeśli nie zadbamy o ochronę na czas, bukszpan może wyglądać naprawdę kiepsko…

Mam ćmę bukszpanową, co teraz?

Opcje są dwie, zależnie od pogądów 😉

Jeśli wybierasz opcję bardzo ekologiczną, trzeba pracowicie wybierać, wytrząsać, albo wypłukiwać gąsienice i je niszczyć. Warto też usunąć porażone pędy. Obawiam się jednak, że ta opcja może nie być wystarczająca. Jeśli się przy niej upierasz, rozważ przynajmniej zawieszenie pułapki feromonowej, która wyłapuje samce motyla i zmniejsza w ten sposób ilość zapłodnionych jaj na krzewach. Pułapki pojawiają się w sklepach i kosztują ok. 100zł.

Jeśli nie boisz się oprysków, zaopatrz się w środek o nazwie Mospilan. Jest produkowany przez wiele firm i powinien być dostępny w zwykłym sklepie ogrodniczym. Trzeba go rozmieszać zgodnie z instrukcją (nie powiem, w jakich proporcjach, bo opakowania są różne. W każdym razie wybierz opcję proporcji dla roślin ozdobnych). Oprysk trzeba wykonywać mniej więcej co 10 dni, wybierając pogodę w miarę bezwietrzną i bezdeszczową. Wystarczy do tego nawet zwykły litrowy opryskiwacz, nie trzeba nic wielkiego, chyba że masz hektary bukszpanu 😉 Ważne, żeby pamiętać o oprysku wewnątrz krzewu, gdzie gąsienice szczególnie lubią przebywać.

Jak długo opryskiwać? Trudno mi powiedzieć, ale zapewne do momentu, kiedy się zrobi naprawdę zimno. Dzisiejsza pogoda (okolice 3 stopni rano i 10 w dzień) najwyraźniej gąsienicom nie przeszkadza…

Moje bukszpany wyglądają naprawdę źle. Co mam zrobić?

Możesz próbować ratować je opryskiem, ale trudno powiedzieć, czy to pomoże. Bardzo mocno porażone krzewy niestety najlepiej wyciąć i spalić.

Co jeszcze mogę zrobić?

Zachęć sąsiadów do przejrzenia swoich krzewów. Pozbywając się ćmy wspólnie zadbacie o lepszą kondycję swoich roślin i zmniejszycie szanse na kolejny atak. A przy okazji możecie nawiązać zupełnie nowe znajomości 🙂

A kiedy nic nie pomaga? (aktualizacja 2022)

Walka z ćmą bukszpanową nie jest łatwa i niestety wystarczy wyjazd na wakacje, żeby zastać smutne resztki zamiast pięknego żywopłotu 🙁 Dlatego warto zastanowić się nad innymi krzewami, szczególnie jeśli już masz dość ciągłych oprysków albo zwyczajnie nie masz możliwości regularnie odwiedzać ogrodu.

W 2022 na rynku pojawiło się świetne “lekarstwo” na bukszpanowy problem. Wygląda tak:

Ostrokrzew karbowanolistny Ilex crenata. Alternatywa dla bukszpanu odporna na ćmę bukszpanową.

Bukszpan, czy nie? Wygląda bukszpanowo, jest zimozielony, gęsty, osiąga stosunkowo nieduże rozmiary i… jest ostrokrzewem, więc ćma się nim zupełnie nie interesuje. Nazywa się ostrokrzew karbowanolistny Ilex crenata. Dostępnych jest kilka odmian, warto rozważyć te, które mają lepszą mrozoodporność. Na obecną chwilę najlepsza pod tym względem wydaje się odmiana ‘Luxus’, pozostałe należy sadzić w miejscach zacisznych i osłoniętych.

Miejmy nadzieję, że to dopiero początek i za jakiś czas zyskamy więcej roślin, które zastąpią bukszpan, a może nawet odmiany bukszpanu odporne na ćmę? Wszystko przed nami.

Zobacz także...